Woerden is meer dan kaas en koeien
12/06/2018 - Het coalitieakkkoord is gepresenteerd. Duurzaam en daadkrachtig, middenin de samenleving. Mooie woorden en zeker mooie intenties. Maar we zijn ook superbezorgd om het sociaal domein nu zoveel wordt geïnvesteerd in verkeer en de reserves niet meer binnen het sociaal domein blijven. Voor ons is het akkoord een brug te ver. Maar we zullen constructief meedenken want er zijn ook prima ambities qua wonen en duurzaamheid waar we goede ideeën over hebben. Lees hieronder de integrale tekst van Marieke van Noort.
Voorzitter,
Het is vandaag de heugelijke dag dat we in plaats van over de poppetjes, over de inhoud van de nieuwe coalitie gaan spreken. Zoals u progressief Woerden kent, komen we dan pas echt los!
Ik schets in deze beschouwing eerst in grote lijnen onze reactie, waarin we vooral in zullen gaan op de visie van de coalitie en de financiën, vervolgens zal ik ingaan op de belangrijkste inhoud van de paragrafen.
Allereerst willen we de vier partijen complimenteren met een verhaal waar de vier partijen duidelijk hun gemeenschappelijkheid in hebben gevonden, maar waar ook ieders eigen kleur zichtbaar in is. Met een visiehoofdstuk waar we het mee eens zijn. Duurzaam en daadkrachtig middenin de samenleving, wie wil dat nou niet? De coalitiepartijen dagen de raad uit om gaande het jaar moties te presenteren aan het college. Deze handschoen nemen we graag op, en we zien uit naar de samenwerking met de rest van de raad.
Qua financiën rekent de coalitie op forse toename van de algemene uitkering vanuit het Rijk. Met de economie in de lift is deze verwachting er nu inderdaad. Maar er is weinig zo veranderlijk als de algemene uitkering en het voelt toch een beetje alsof een werknemer tijdens voorspoedig verlopende cao-onderhandelingen, met wellicht een loonsverhoging in het vooruitzicht, nu alvast een nieuwe auto op de pof koopt.
Want een forse investering in verkeer, van 16 miljoen, wordt alvast aangegaan terwijl die rijksbijdrage nog helemaal niet vast staat. Onze vraag aan deze coalitie is dan ook: hebben jullie al nagedacht over een scenario als deze uitkering niet, of minder fors, omhoog gaat? Waar worden de tekorten dan uit betaald? Want als je eenmaal hebt aanbesteedt, kan je niet meer korten op de investeringen in verkeer. En dus zullen de tekorten opgelost moeten worden binnen de andere ambities van de coalitie, of door nog verder te snijden in het sociaal domein.
Daarbij: die beoogde forse toename van de algemene uitkering van het rijk is óók bedoeld om nieuwe gemeentelijke taken van te gaan betalen. Denk aan de nieuwe omgevingswet, de decentralisatie van beschermd wonen en de energietransitie. Hoe is de coalitie van plan deze nieuwe ontwikkelingen in te passen?
En als laatste financiële punt: als wij het Berenschot-rapport bekijken is de belangrijkste financiële zorg de schuldpositie van de gemeente. Bereschot vraagt om het investeringsvolume te late dalen om die schuldpositie weer in het ‘groen’ te krijgen. Waarom wordt er vanuit de coalitie niet actief gewerkt aan het verlagen van de schulden? Juist in deze tijden van economische wind mee? En de forse investeringen in verkeer en ook in ‘de poort van Woerden’, hoe ziet de coalitie dit in het kader van het niet laten schommelen van het investeringsvolume?
Dan over de inhoudelijke paragrafen, beginnend met het Sociaal Domein. Inhoudelijk schetst de coalitie een algemene lijn waar wij zeer enthousiast over zijn: investeren in preventie, in wijkgerichte aanpak en in het broodnodige casemanagement. Maar wat we zien is dat de coalitie nogal doet aan financieel wensdenken op dit gebied. Ja, het is de bedoeling dat deze investeringen duurdere zorg voorkomen. Maar tegelijkertijd zien we dat dit alles eerst maar eens moet lukken voordat je de miljoenen in kan boeken als opbrengst. Zeker omdat de coalitie er ook nog voor kiest om de reserve sociaal domein op te heffen, en dus geen buffer heeft om tegenvallers op dit gebied op te vangen. Ook wordt er aangegeven dat de subsidierelaties aan de organisaties die al die preventie waar moeten gaan maken, eerst opnieuw afgewogen gaan worden. Dat betekent dat de organisaties die de winst moeten gaan opleveren zich eerst moeten richten op het proces van aanbesteden en herinrichten, voordat ze zich kunnen focussen op die zo hard nodige inhoud. Dus de vraag: hoe gaan jullie nou bij die bezuinigingen komen en hoe zien jullie de net beschreven hik-ups daarbij?
Wat de plannen van de coalitie zijn rond werk en inkomen is ons niet helder. Het wegnemen van de participatietaken ten behoeve van het casemanagement in de eigen organisatie stelt ons niet gerust. Wil de coalitie Ferm Werk degraderen tot een uitkeringsboer? Ferm Werk zorgt nu met minimale middelen, 1 consulent heeft zo'n 250 cliënten om te ondersteunen naar werk, bovengemiddeld vaak dat deze mensen aan het werk komen. Welke aannames geven de coalitie het idee dat de gemeente dat zelf beter kan? En welke organisatie of welk bedrijf heeft meer kennis en kunde in huis? Donderdag zullen we hier ook weer over spreken, maar graag een eerste reactie op onze zorgen over de toekomst van Ferm Werk.
Dan een aantal punten over de plannen in de openbare ruimte, de economie en wonen, te beginnen bij verkeer.
Positief dat deze coalitie een serieus punt maakt van betere en veilige fietsverbindingen.
Laten we beginnen met het compromis rond Woerden West waarbij het ons verheugt dat er vanuit verkeerskundig perspectief goed naar de onderzoeken is geluisterd. Voor Woerden-West heeft eigenlijk alleen de Gildebrug echt toegevoegde waarde, want die haalt de door deze coalitie beoogde 30% minder auto’s in de spits op het bestaande trace. Maar wat gaat het college nou doen als deze Gildebrug in de praktijk niet uitvoerbaar blijkt? En er dus alleen een Rietveldbrug mogelijk blijkt die maar krap vijftien procent minder verkeer oplevert? En wat als nader onderzoek leert dat de 16 miljoen niet genoeg is om een brug voor aan te leggen en de andere verkeersmaatregelen uit te voeren? Voorzitter, deze potentiële tijdbom onder deze coalitie vraagt om meer uitleg en visie van de nieuwe coalitie.
Ook nog een kritische noot over de dekking van de investeringen in verkeer. Voorzitter, wij snappen dat er flink geïnvesteerd moet worden voor die brug. Wel vinden wij het jammer dat de structurele last die met deze investering samenhangt niet volledig door deze coalitie genomen wordt, maar deels over de schutting van de coalitie daarna gegooid wordt. Want er wordt een kleine 8 ton voor uitgetrokken in het laatste begrotingsjaar, terwijl we met een simpel rekensommetje met een afschrijvingstermijn van 25 jaar komen op een structurele bijna 1,3 miljoen en bij een niet-realistische afschrijvingstermijn van 50 jaar op 9 ton. Het rekensommetje deelt mijn collega Vierstra nu even uit. Hoe ziet de coalitie dat?
Daarentegen zijn we blij met de passages over wonen. Er wordt ruimte gemaakt om bij te bouwen, met aandacht voor sociale huur. Onze vraag hierbij is of die 40-60 sociale huurwoningen genoeg is om de wachttijd ook werkelijk te doen dalen, zoals door de vorige raad bij motie is vastgesteld.
Fijn dat het college met de initiatiefnemers van de binnenstadsvisie in gesprek gaat. Maar wat een lauwe passage over een onderwerp waar zoveel energie in de samenleving zit. Waarom niet veel enthousiaster over dit breed gedragen en visievolle verhaal? En waarom is het enige concrete onderdeel van de reactie wat we niet gaan doen om deze visie te realiseren? Namelijk investeren in een Rijngracht. Hoe denkt de coalitie dat dit overkomt bij de initiatiefnemers? En wat gaan we allemaal wel doen? Wat ons betreft omarmen we de vestingstad, en beschouwen we de marketing van Woerden uit een breder perspectief dan kaas en koeien.
Het onderwerp Circulaire Economie wordt teruggebracht tot afval en recycling daarvan. Een gemiste kans volgens PW want Recycling is slechts de laagste trede van de zogenaamde afval hiërarchie. In een Circualaire Economie streven we ernaar dat onze hele economie circulair wordt, en niet alleen het huishoudelijk afval. Waarom dus deze nauwe scope op Circulaire Economie?
Dan als laatste blok gaan we soepel naar duurzaamheid en groen.
We zijn erg blij dat de coalitie financieel serieus werk maakt van de opgave waar we voor staan op het gebied van duurzaamheid.
Maar in algemene zin was de raad vrij kritisch over het afgelopen periode gepresenteerde duurzaamheidsbeleid dat niet veel verder kwam dan aanjagen. Nu lezen wij in het akkoord dat aanjagen toch de kern van de aanpak blijft. Kan het college iets meer duiding geven hoe de duurzaamheidsaanpak van dit college meer tegemoet gaat komen aan het gevoel van de vorige raad? Progressief Woerden denkt in ieder geval graag mee over verdere innovaties en ambities op het gebied van duurzaamheid!
Wat goed te lezen dat de coalitie zich zorgen maakt over de biodiversiteit in het algemeen en die van bestuivende insecten in het bijzonder. De vraag is wel hoe de bij-vriendelijkheid geborgd en betaald gaat worden. Want de planten zullen ook duurzaam gekweekt moeten zijn. Komt daar plek voor in het inkoopbeleid?
Een andere zorg is dat het welzijn van insecten natuurlijk niet alleen over dat kleine beetje groen in gemeentelijk beheer gaat. Dit gaat juist ook over monocultures in de landbouw. Met meer vernatting en kruidenrijke graslanden in het veenweidegebeid is pas echt verschil te maken voor de biodiversiteit en ook voor het tegengaan van bodemdaling. Als de coalitie echt serieus is over biodiversiteit dan is een fundamenteel andere melkveehouderij in Woerden nodig. Wat gaat dit college met deze sector doen?
Tot slot: Dat dit akkoord er ligt mag best tot enthousiasme leiden. En laten we eerlijk zijn: Iédere startende nieuwe coalitie begint in de volle overtuiging dat het deze keer echt anders gaat en dat men de komende vier jaar in harmonie een programma gaat uitvoeren. In dat licht heeft Progressief Woerden ook naar dit akkoord gekeken. Voorzitter, wij zijn een positieve en optimistische partij. Dus aan ons zal het niet liggen. Maar wij zijn ook realistisch en wij kijken vooruit. Dan zien wij een programma waarin wel een paar politieke continuïteits-risico’s zitten, zoals ik die al her en der heb aangestipt. In het belang van Woerden en de stabiliteit van deze coalitie lijkt het ons goed om juist daar aandacht voor te hebben, zodat men erop kan anticiperen. Met de toezegging om scenario’s aan de raad voor te leggen en de uitnodiging om moties aan het college te presenteren, zullen wij ons inspannen om het college en de raad tot andere keuze te verleiden.
Dankuwel