Waarom windmolens?
14/07/2021 - Vanavond neemt de gemeenteraad een besluit hoe we in Woerden ons steentje bijdragen aan de opgave om energie op een groene manier op te wekken. Veel Woerdenaren laten hierbij van zich horen, vaak omdat ze windmolens niet zien zitten voor het opwekken van energie. Waarom wij toch voor windmolens kiezen leggen we graag uit.
We willen van gas, kolen en biomassa af voor het opwekken van energie, omdat deze vormen van energie onze aarde uitputten, en slecht zijn voor klimaat en milieu. Nederland heeft een grote uitdaging om, binnen de klimaatdoelen, de energietransitie vorm te geven.
Een hele grote opgave
Vaak horen we mensen zeggen: zet die windmolens maar op zee. Of: leg eerst de daken eens vol met zonnepanelen. Het antwoord hierop is heel simpel: dat doen we ook, maar dat levert niet genoeg op voor onze grote behoefte aan energie. Dus moeten we ook op land, en op grotere schaal energie opwekken. Daarom hebben alle regio's van Nederland, naast de windmolenparken op zee, een eigen opgave gekregen.
Klimaatneutrale alternatieven
De klimaatneutrale alternatieven voor het opwekken van energie zijn kernenergie, wind en zon. Omdat een kerncentrale bouwen met alle complexe procedures zo'n 20 jaar duurt, is dit geen oplossing voor de doelen voor 2030. En dan blijven dus alleen zon- en windenergie over voor de korte termijn.
Kernenergie voor de lange termijn?
Kernenergie is een dure manier van energie opwekken. Er zijn best ondernemers te vinden om dit mogelijk te maken, maar die vragen dan wel hoge subsidies; veel hoger dan bij wind of zon. De vraag is of Nederland bereid is die meerprijs te betalen, nog los van de terechte zorgen die er ook bestaan over afval en (beperkte) veiligheidsrisico’s. Vanwege deze nadelen is kernenergie wat ons betreft minder geschikt. Daarom zijn wij hierover ook voor de lange termijn niet enthousiast.
Een mix van zon en wind of alleen zon?
Omdat veel inwoners hoge windmolens niet zien zitten, is er ook een roep om onze opgave alleen met zon in te vullen. Maar 1 hoge windmolen wekt evenveel energie op als 40 voetbalvelden zonnepanelen. Als we alles met zon invullen, zal ons buitengebied dus behoorlijk vol komen te liggen met zwarte velden zonnepanelen. En ook belangrijk: een mix van zon en wind is het beste omdat dit het best past bij het Nederlandse weer: de beschikbaarheid van wind en zon vult elkaar aan. Bij langdurig donker weer leveren de zonnepanelen minder elektriciteit, juist in de herfst en winter, wanneer de energiebehoefte hoog is. En dan is er juist vaak meer wind.
De nadelen van windmolens
Inwoners die windmolens niet zien zitten, hebben hier natuurlijk redenen voor. We gaan graag in op de argumenten:
Geluidsoverlast
De wieken van windmolens geven een storend geluid. Daarom kiezen we in Woerden voor strengere geluidsnormen dan verplicht is. Maar het is helaas niet mogelijk om helemaal zonder hinder voor een deel van onze inwoners te doen. Dat geldt trouwens voor bijna alle ingrepen in de openbare ruimte die de politiek doet. Ook wegen, bruggen en woonwijken geven geluidsoverlast aan mensen die nu al ergens wonen. De vraag is of die hinder in verhouding staat tot het positieve maatschappelijke effect, in dit geval de opgewekte groene stroom. Aangezien we voor windmolens strengere geluidsnormen gebruiken dan bijvoorbeeld voor een snelweg of treinspoor, vinden wij dit nu in balans.
Slagschaduw
Zeker als de zon laag staat en de schaduw dus lang is, kan een draaiende windmolen voor een nare slagschaduw zorgen. Gelukkig zijn hier oplossingen voor gevonden. Met een sensor kan ingeregeld worden dat de windmolen stil komt te staan als de schaduw een huis raakt. In Woerden willen we deze techniek gebruiken.
Vogels
Een soms gehoord bezwaar tegen windmolens is dat het 'vogel-gehakt-molens' zouden zijn. Nu is het inderdaad waar dat er vogels omkomen door een vlucht tegen de draaiende wieken. Maar je moet het ook niet overdrijven. Huiskatten leveren bijvoorbeeld een veelvoud aan dode vogels op. Daarnaast is het lange termijn-effect: het tegengaan van klimaatverandering, vele malen belangrijker voor de vogelstand.
Open landschap
In ons prachtige weidegebied is zo'n windmolen velen een doorn in het oog. Dat is soms een lastige afweging: plaats je een windmolen dicht tegen de bebouwing aan, dan is de overlast voor sommige inwoners groter. Plaats je zo'n windmolen in het open landschap, dan is er hinder voor het open landschap, natuur en voor recreatie. We wegen daarom de plekken zo zorgvuldig mogelijk af, met een paar harde grenzen aan beide kanten: de geluidsnormen voor inwoners in de buurt en niet in beschermd weidegebied.
Windmolens leveren veel afval op
Dat windmolens zo gemaakt moeten worden dat we de grondstoffen in de toekomst kunnen hergebruiken, is een terecht punt. Gelukkig worden daar grote stappen in gezet door de producenten. Ook allerlei andere producten, zoals vliegtuigen, elektrische apparaten en verpakkingen, om er maar een paar te noemen, leiden tot onnodig veel afval. Dat is een aparte duurzaamheidsopgave die we in de wereld aan moeten gaan. Maar het is geen reden om voorlopig maar even te stoppen met windmolens. We stoppen immers ook niet met de productie van al die andere producten omdat ze nog afval opleveren.
Grootschalige zonne-energie
Naast een aantal grote windmolens, gaan we ook aan de slag met het zoeken naar plekken waar grootschalig met zon energie opgewekt kan worden. Dat zal vooral gebeuren met zonneweides.
Er ligt ook een initiatief in de raad voor om een geluidswal langs de A12 te bouwen, en die vol te leggen met zonnepanelen. Wij zijn enthousiast over dit initiatief, al is het duurder dan een zonneweide, en is het waarschijnlijk dat de realisatie ervan pas na 2030 zal zijn. We steunen in ieder geval het initiatief om het idee op kosten en baten te onderzoeken.
En waterstof dan?
Soms komt in het gesprek over het opwekken van duurzame energie de waterstoftechniek naar voren. Een prachtige techniek die ons kan helpen om huizen van het gas af te krijgen en auto's op te laten rijden. Maar het is géén energieopwekker, maar een energiedrager. Voor het maken van waterstof is juist nog meer opwek van groene energie nodig.
Vragen of opmerkingen?
Ons raadslid Jelmer Vierstra is op de hoogte van alle ins and outs van de energie-transitie. Hij vindt het altijd leuk om van gedachten te wisselen. Mail hem gerust op jelmervierstra@progressiefwoerden.nl