Regelgeilheid naar climax op 1 oktober 2009
Geschreven door Wim van Geelen op 30 september 2009
“Regelgeilheid in Nederland op 1 oktober 2009 naar climax”. Op 1 oktober, morgen dus, kan regelminnend Nederland zich gaan verkneukelen. Er treden dan 2 wetten in werking en er komt een compromis uit de lucht zetten tussen werkgevers en werknemers over de AOW. Dat compromis zal ongetwijfeld ook de nodige regelgeving vergen. Vandaar dat het in deze trits is opgenomen. Maar eerst de twee wetten.
De eerste van die wetten heeft de werknaam WIJ meegekregen en dat staat dan voor de wet investeren in jongeren. De bedoelingen die achter deze wet schuil gaan zijn uitermate nobel. Elke jongere tussen de 18 en 27 jaar krijgt vanaf 1 oktober geen uitkering meer. Hij of zij werkt of volgt een opleiding. De wet verplicht gemeenten om jongeren die een bijstandsuitkering komen aanvragen een aanbod te doen in de vorm van werk, een opleiding of een combinatie van beide. Als een jongere het aanbod weigert, omdat er geen werk naar zijn/haar zin is of dat hij/zij de aangeboden opleiding helemaal niet ziet zitten, dan verspeelt betrokkene daarmee het recht op een uitkering. De Wet heeft betrekking op een grote groep jongeren, want volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft op dit moment maar liefst 12% van de jongeren in de leeftijdscategorie van 18 t/m 27 geen werk. Tot zo ver prima, want de wet is een stok achter de deur om jongeren beter toe te rusten voor hun weg richting de arbeidsmarkt. Het levert voor de gemeenten in ieder geval extra werk op, waarvoor zij uit Den Haag wel iets gecompenseerd krijgen, gelukkig. Dat is dus een pluspunt. Maar wat er tegenover staat als minpunt is belangrijker. Want de gemeenten beschikten al over een stok achter de deur in de vorm van de Wet Werk en Bijstand. Daar hetzelfde verhaal: jongeren tussen de 18 en 27 jaar werken of volgen een opleiding. Niks geen bijstandsuitkering. En op basis van deze wet voeren de gemeenten en ook Woerden al diverse projecten uit om jongeren aan de slag te krijgen en te houden.
Den Haag, dat zo graag van de overbodige regelgeving afwil, doet er met deze wet maar weer eens een schepje bovenop. De oproep van burgemeester Hans Schmidt op de persconferentie op het Stadhuis van gisteren, 29 september 2009, om elkaar daar niet gek te maken, een smeekbede die gericht was tot de Raad, had richting Den Haag moeten gaan. Want Den Haag maakt de gemeenten gek met dit soort zaken. “ Den Haag” zou er beter aan doen om eerst eens na te gaan wat er al op een bepaald gebied is om dat zo nodig af te stoffen en het weer bij de tijd maken, dan maar weer eens iets totaal nieuws te verzinnen. Of om bestaande regels te verfijnen. Om Hans Schmidt te citeren: “Dat vergt weer grotere ambtelijke inzet en die mensen werken al keihard”. Maar een schepje
daar nog bovenop zou moeten kunnen als het maar helpt. Dat is het probleem, want krijg je door nog meer en nog verfijndere regels meer jongeren aan het werk? Dacht het niet! Werk komt niet uit regelgeving, zeker niet als die overbodig is, voort, maar uit “ de markt” en die staat er op dit moment belabberd voor.
Nog veel gekker voor de gemeenten zal de tweede wet die per 1 oktober 2009 van kracht wordt uitpakken. We hebben het dan over de Wet Dwangsom en beroep. Wat is dat nou weer? Welnu dat is de slagroom op de taart. Er is een Algemene Wet Bestuursrecht (Awb). Die wet stelt termijnen waarbinnen de gemeentelijke overheid over bepaalde zaken, een kapvergunning, een bouwvergunning, een huisnummerbesluit, enz enz. moet beslissen. In de praktijk gaat het om zeker honderd regelingen en daar worden deze termijnen nog wel eens overschreden. Soms door lullige, maar o zo herkenbare, redenen als ziekte of vakantie van de behandelend ambtenaar, een vacature, soms doordat de aanvraag ingewikkelder is en meer tijd vergt, b.v. doordat er extern advies gevraagd moet worden. Valt een aanvraag over de termijnrand heen dan kunnen burgers de gemeente nu in gebreke stellen. Doen zij dat dan heeft de gemeente nog 2 weken de tijd om alsnog een vergunning af te geven. Gebeurt dat dan nog niet dan kan de burger op grond van de nieuwe wet een dwangsom eisen. Kassa! Maar niet voor de gemeente, die om de dwangsommen te ontlopen, extra alert moet zijn. Dat betekent letterknechterij of anders gezegd meer inzet van het ambtelijk en bestuurlijk apparaat. De nieuwe wet verplicht gemeenten elke stap in het aanvraagproces te documenteren. Elk telefoontje van een burger moet schriftelijk bevestigd worden. Elke snipper papier, uitgehoest door burgers, moet van een ordentelijke gemeentelijke reactie worden voorzien. Een foutje is er niet meer bij voor de gemeente. Wel natuurlijk voor de burgers. Want: foutje? Bedankt!
Maar ook voor deze wet geldt, dat die in feite overbodig is. Wat Woerden betreft gebeurt er op dat vlak al veel via het programma Open Vensters.
Inwonersbelangen had verleden jaar al geanticipeerd op de wet door een initiatiefvoorstel in te dienen. Daar is verder niets mee gedaan. Toen via de Griffiebrief van september bekend werd dat het College workshops voor ambtenaren ging organiseren voelde de indiener, Elias ( “ ik heb nog zo gezegd geen bommetje!”) , Bom zich geroepen raadsvragen hierover te stellen. Hij had een punt, absoluut, maar dat punt smolt weg door het verbaal geweld dat hij in zijn vragen gebezigd had. Voorbeelden: “ goede sier maken”, “ in het verkeerde keelgat schieten” , “ het ceremoniële boetekleed aantrekken” en als klap op de vuurpijl: “ het College heeft zitten slapen”. Vooral dat laatste schoot Hans Schmidt in het verkeerde keelgat en dus kreeg Elias Bom ‘m, donderdag 24 september 2009 in de raadsvergadering, onder uit de zak van de burgervader.
Ten slotte het derde punt van regelgeilheid. Die staat ons te wachten en dat heeft met het regelen van de AOW-kwestie te maken. Op dit moment (30 september 14.00 uur) ligt er nog geen compromisvoorstel vanuit de SER op tafel. Het zal er waarschijnlijk ook niet van komen. Vandaar dat SER- en ons fractielid Liane Wubbels rustig op vakantie naar Egypte kon gaan. De standpunten van werkgevers en werknemers liggen nogal uit elkaar. Vóór 1 oktober moet het ei gelegd zijn, zo niet dan komt het Kabinet met een voorstel. Dat kan niet anders dan een ingewikkeld compromis zijn, want werkgevers en werknemers zullen er zich in moeten herkenen, waaruit in het wetgevingproces in ieder geval weer ingewikkelde regels uit voort zullen vloeien. Regelgeilheid ten top op 1 oktober dus. Het afschaffen van overbodige regels wordt verder dan ooit op afstand gezet.