Mandelastraat, -plein en -hof in het Staatsliedenkwartier Woerden.
Geschreven door Wim van Geelen op 10 december 2013
De dag voordat in een stadion in Johannesburg oud-president Mandela wordt herdacht opperde Sterk Woerden voorman Elias Bom een straat of plein in Woerden naar hem te vernoemen.
Op de dag van de officiële herdenking zelve was in het AD/GH te lezen dat deze suggestie het nodige stof deed opwaaien in de sociale media. De concurrent van Bom's Sterk Woerden, voortrekker Hendrie van Assem van Inwonersbelangen , twitterde dat het idee eigenlijk van hem afkomstig is.
Hendrie, die ooit zelf vond dat raadsleden geen deel moesten uitmaken van gemeentelijke commissies, blijkt zelf in de straatnaamcommissie gezeten te hebben. Pikant, maar dat geheel terzijde.
Op een onbewaakt ogenblik heeft Hendrie, maar eigen zeggen, voorgesteld om het Kerkplein om te dopen tot Nelson Mandelaplein. Die suggestie is niet overgenomen. Nu doet zich weer een gelegenheid voor. Morgenavond zal blijken hoe die suggestie in de commissie Middelen zal vallen.
Op voorhand alvast mijn bijdrage in de discussie. Ik meen, als oud secretaris van de Utrechtse straatnaamcommissie, enig verstand van de materie te hebben. Die heb ik opgedaan in tien jaar dat ik die functie heb vervuld. Het was een van de vele petten die ik in Utrecht naast mijn reguliere werkzaamheden heb gedragen en ik moet zeggen dat het leuk werk was. Rustig werk ook want van bezwaarmakers had je geen last. Op besluiten van het College op advies van de commissie is namelijk geen beroep mogelijk. Bij mijn weten het enige besluit van de lokale overheid waarvoor dat geldt.
Normaal heeft zo'n commissie het niet druk, maar dat verandert als er een nieuwe wijk wordt opgetrokken.In mijn geval waren dat meerdere wijken in Leidsche Rijn. Voor de buitenwacht lijkt het simpel, je verzint een thema en bijpassende namen en dat is het dan. Maar er zit veel meer aan vast, vandaar dat in elke straatnaamcommissie vertegenwoordigers van de Brandweer en de GGD te vinden zijn. Vroeger ook van de PTT in verband met de postbestelling. Dat zal nu wel veranderd zijn. Brandweer en GGD moeten bij calamiteiten heel snel een adres kunnen vinden. Zij hechten dan ook aan herkenbaarheid.
In Utrecht heb ik een keer meegemaakt dat herkenbaarheid en vindbaarheid in het gedrang kwamen. Dat gebeurde bij het overlijden, nu iets meer dan tien jaar geleden, van ds. Ab Harrewijn, Kamerlid van GroenLinks. Het College drong er sterk bij de commissie op aan om in Leidsche Rijn een straat naar hem te vernoemen. De commissie weigerde dat, want bij een calamiteit in de Ab Harrewijnstraat ga je niet zo snel met je brandweervoertuig richting de bloemen- of perenbuurt. Het College zette echter door en overrulde de commissie. Een ander geval dat ik me herinner was dat er door toekomstige bewoners een actie op touw gezet werd om een straat in de professorenwijk (Tuindorp) naar prof. Zonnebloem te noemen. Een, met alle respect, schertsfiguur naast eerbiedwaardige mannen en een enkele vrouw, de commissie vond het niet kunnen. Het College wel en dus kwam die laan er. De meningen daarover waren bij de bewoners verdeeld.
Wat je vooral niet moet doen is hernoemen. Het kan, maar levert wel een hoop ellende op voor de bewoners van die straten. Soms is het onvermijdelijk: Stalinlaan (Amsterdam) is het bekende voorbeeld. In Utrecht maakte ik het mee dat grote druk op de commissie werd uitgeoefend om de Karel Lotsylaan te hernoemen. Dat gebeurde in en tijd toen in de publiciteit duidelijk werd dat K.L. in de oorlog een minder frisse rol had gespeeld. De commissie hield haar pogot stijf in het besef dat als ze nu door de knieën ging het hek van de dam was. Wat te denken b.v. van J.P. Coenstraat? En de Van Heutzstraat? Andere voorbeelden te over.
Spelregel is ook dat je, uitzonderingen daargelaten, ook geen straten noemt naar levende personen.
Anton Geesink is in Utrecht een uitzondering gebleven.
Maar nu over naar de suggestie van Bom/Van Assem.
Natuurlijk moet die suggestie gehonoreerd worden. Mandela was een groot staatsman. Daaraan twijfelt echt niemand. Dus zijn naam dient in het Staatsliedenkwartier voor de eeuwigheid vastgelegd te worden .
Laat daar op korte termijn op het zogenaamde Monaterrein nou net nieuwbouw gaan verrijzen.
Wat ligt dan meer voor de hand dan de belangrijkste weg daar naar Mandela te noemen?
Het is maar een suggestie maar collega leden van de commissie Middelen: als we het willen dat er in Woerden een straat/laan/plein naar Mandela genoemd moet worden, dan is dat hier in het Staatsliedenkwartier de enige mogelijkheid. Waarvan acte!