Laat advies leerkracht bepalend zijn
Geschreven door Loes Ypma op 25 februari 2015
Veel leerlingen krijgen deze week te horen op welk niveau zij onderwijs kunnen volgen op de middelbare school. Sinds enige tijd is hierbij enkel het advies van de leerkracht bepalend, niet de Cito-toets. Er blijken echter middelbare scholen te zijn die maling hebben aan de wet en kinderen om extra eisen vragen, zoals een bepaalde Cito-score. Het voortgezet onderwijs dient hier direct mee te stoppen zodat we selectie aan de poort voorkomen en alle kinderen een eerlijke kans geven om het beste uit zich zelf te halen. Ik heb de staatssecretaris verzocht in te grijpen.
Sinds dit schooljaar worden kinderen nog maar op één criterium aangenomen op de middelbare school: het advies van de juf of meester. Dat is goed, want de leerkrachten van de basisschool hebben een veel beter beeld van het niveau van hun leerlingen. Zij hebben hun ontwikkeling immers zo’n acht jaar lang van dichtbij meegemaakt. Zij kijken daarbij niet alleen naar toetsscores, maar ook naar sociale ontwikkeling en werkhouding.
Wel blijft er een eindtoets (bijvoorbeeld de Cito-toets) bestaan op het basisonderwijs. Dat doen we omdat blijkt dat bij één op de tien kinderen sprake is van onderadvisering. Als de score van de eindtoets hoger is dan het advies van de leerkracht, dan krijgt het kind het voordeel van de twijfel. Daarmee brengen we de Cito-toets weer terug tot dat waar het voor bedoeld is: een onafhankelijke second opinion. Voor de kinderen geldt dat het hoogste advies (leerkracht of eindtoets) altijd telt.
Ik word daarom boos als ik verhalen hoor van middelbare scholen die al om toetsgegevens van kinderen uit groep 6 of 7 vragen. Laatbloeiers wordt daarmee de kans ontnomen om hun eigen niveau op de middelbare school te volgen. Er moeten dus stevige acties worden ondernomen tegen deze scholen. Daar heb ik de staatssecretaris al eerder toe opgeroepen en dat blijf ik doen.
Zodra blijkt dat scholen drempels opwerpen en kinderen weigeren ondanks een schooladvies, dient de Inspectie van het Onderwijs in te grijpen. Eerst door boetes uit te delen, maar zwaardere sancties moeten we niet uitsluiten. Tegelijkertijd wil ik dat we middelbare scholen niet langer afrekenen als een leerling onverhoopt toch afzakt naar een lager niveau. Nu krijgen middelbare scholen altijd een ‘min’ als een kind in het derde jaar een lager niveau doet dan waarop die in de brugklas instroomde. Om middelbare scholen te stimuleren kinderen kansen te bieden moeten we van dit systeem af. Ik vraag de staatssecretaris daarom met een nieuw plan te komen, waarbij scholen alleen een ‘min’ krijgen als zij niet alles eraan hebben gedaan om de leerling te helpen op het niveau te blijven.
Scholen hebben zich te voegen naar de wet, maar vooral dienen zij alle kinderen de kansen te bieden. Scholen die dat niet doen door aanvullende eisen te stellen handelen immoreel en veronachtzamen hun maatschappelijke taak. Het voortgezet onderwijs dient dus per direct te stoppen met het selecteren van op basis van cito-scores of andere toetsen, zodat we selectie aan de poort voorkomen en alle kinderen een eerlijke kans geven om het beste uit zich zelf te halen.